Pracownia Historyczna SEP w Opolu

 

Genezy powstania Pracowni Historycznej Stowarzyszenia Elektryków Polskich (dalej PH SEP) należy szukać w działalności historycznej dr hab. Jerzego Hickiewicza, prof. Politechniki Opolskiej, która nasiliła się od 2000 r. kiedy został wybrany do Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej i powierzono mu tam prowadzenie działalności historycznej. Wtedy też rozpoczął współpracę z śp. dr inż. Zbigniewem Białkiewiczem (1922-2006) Członkiem Honorowym SEP zajmującym się biogramami polskich elektryków od lat 80 ub. wieku. W wyniku tej współpracy powstał szereg biogramów zamieszczanych w kolejnych „Informatorach PTETiS” oraz w czasopismach SEP. W 2009 r. została wydana monografia Polacy zasłużeni dla elektryki: początki elektrotechnicznego szkolnictwa wyższego, pionierzy elektryki pod redakcją i współautorstwie J. Hickiewicza przy współudziale Z. Białkiewicza i kilkudziesięciu współautorów, którzy pisali o swych „mistrzach”. W 2011 r. współpracę podjął absolwent historii UO mgr Przemysław Sadłowski. W 2012 r. wyszła książka poświęcona osobie Kazimierza Szpotańskiego pod redakcją J. Hickiewicza. W 2013 r. z inicjatywy J. Hickiewicza patronem roku SEP i PTETiS został prof. Roman Dzieślewski (1863-1924) pierwszy polski profesor elektrotechniki (od 1891 r.) w Szkole Politechnicznej we Lwowie. Z tej okazji odbyła się wycieczka do Lwowa, której organizatorem był prezes Bolesław Pałac i Oddział Rzeszowski SEP. We Lwowie w trakcie spotkania z profesorami Lwowskiej Politechniki, w zabytkowej auli, J. Hickiewicz wygłosił referat o początkach polskiego elektrotechnicznego szkolnictwa wyższego. W 2014 r. wydano monografię o Romanie Dzieślewskim autorstwa J. Hickiewicza przy współpracy z P. Sadłowskim. W 2015 r. do owej nieformalnej Pracowni dołączył kolejny absolwent historii UO, mgr Piotr Rataj.

Formalne zawiązanie PH SEP nastąpiło dzięki inicjatywie Prezesa SEP dr inż. Piotra Szymczaka w dniu 10 listopada 2017 r., w Sali Rady Wydziału Elektrotechniki Automatyki i Informatyki Politechniki Opolskiej, w trakcie którego przyjęto regulamin PH SEP, powołano Radę Naukową PH SEP, do której weszło po dwóch reprezentantów: Politechniki Opolskiej: Krystyna Macek-Kamińska i Tomasz Boczar, Uniwersytetu Opolskiego: Stanisław Nicieja i śp. Janusz Dorobisz (1957-2020) oraz SEP: Piotr Szymczak i Leszek Kosiorek. Prof. Boczar został przewodniczącym Rady, a śp. prof. Dorobisz wiceprzewodniczącym, z kolei inż. Kosiorek sekretarzem. Następnie mianowano prof. Jerzego Hickiewicza kierownikiem PH SEP. Członkami Pracowni zostali Przemysław Sadłowski i Piotr Rataj. Zgodnie z regulaminem celem PH SEP jest prowadzenie badań nad historią elektryki i Stowarzyszenia Elektryków Polskich, popularyzacja tej historii oraz stwarzanie warunków do rozwoju młodych kadr i uzyskiwanie stopni i tytułów naukowych.

W ramach badań naukowych PH SEP gromadzi źródła do dziejów polskiej elektryki i ruchu stowarzyszeniowego polskich techników. Wykonywane są kwerendy archiwalne i biblioteczne w instytucjach polskich i zagranicznych, pozyskiwane są też archiwalia drogą korespondencyjną, m.in. z archiwów niemieckich uczelni technicznych. Te konieczne działania pozwalają na rozwój kadry naukowej i powstawanie publikacji naukowych.

Działalność naukowa PH SEP została ukierunkowana przede wszystkim na badania dwóch czołowych ośrodków polskiej elektrotechniki do 1939 r.: Warszawy i Lwowa, zarówno w aspekcie elektryfikacji, szkolnictwa elektrotechnicznego i ruchu stowarzyszeniowego elektryków. Specjalizuje się w biografiach wybitnych polskich elektryków działających do 1939 roku.

W 2020 r. pracę doktorską pt. Warszawscy pionierzy elektrotechniki. Profesorowie Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej w latach 1921-1939 obronił Przemysław Sadłowski, a Piotr Rataj w 2022 r. obronił z wyróżnieniem pracę doktorską pt. Rozwój elektrotechniki we Lwowie do początku I wojny światowej (Elektryfikacja-Ruch Stowarzyszeniowy-Szkolnictwo Wyższe).

            Efektem działalności badawczej są książki oraz artykuły, zarówno naukowe, jak i popularnonaukowe, w większości w periodykach SEP. Członkowie PH SEP biorą udział w konferencjach i uroczystościach jubileuszowych, gdzie wygłaszają referaty historyczne.

            Członkowie PH SEP prowadzą badania naukowe, opracowują publikacje i wygłaszają referaty z własnej inicjatywy, ale także na zlecenie, przede wszystkim Oddziałów SEP. Dzięki inicjatywie Oddziałów ukazały się w 2020 r. książki: o patronie Oddziału Radomskiego SEP, prof. Włodzimierzu Krukowskim oraz o patronie Oddziału Poznańskiego SEP, prof. Józefie Węglarzu. W 2021 r. wyszła książka o historii Oddziału Toruńskiego SEP.

 

Adres do korespondencji: Pracownia Historyczna SEP, Politechnika Opolska, Wydział Elektrotechniki, Automatyki i Informatyki, ul. Prószkowska 76, 45-758 Opole

Kontakt e-mailowy: J.Hickiewicz@zw.po.edu.pl

 

Sprawozdania i protokoły z posiedzeń Rady Naukowej PH SEP:

• Protokól inauguracyjnego posiedzenia
• PROTOKÓŁ II Posiedzenia Rady Naukowej PH SEP 2018
• Sprawozdanie z III Posiedzenia Rady Naukowej Pracowni Historycznej SEP