SZLAKIEM MUZEÓW ELEKTROTECHNICZNYCH W POLSCE (CZ. 3) MUZEUM ENERGETYKI PODKARPACKIEJ
Rok 2009 był jubileuszowym rokiem, w którym obchodzona była setna rocznica powstania energetyki w Rzeszowie. Fakt ten stał się pretekstem do utworzenia trwałego śladu tej stuletniej historii rozwoju elektryczności w Rzeszowie. Rzeszowski Zakład Energetyczny (obecnie grupa PGE) kontynuując rozwój energetyki na Podkarpaciu, a zarazem będąc spadkobiercą dorobku rzeszowskiej elektrowni, dzięki inicjatywie Dyrektora Jerzego Buczka podjął decyzję o utworzeniu w krótkim czasie – zaledwie kilkunastu miesięcy – salę muzealną upamiętniającą historię, dorobek i technikę sprzed wieku, a zwłaszcza ludzi którzy tworzyli tę historię.
Gromadzeniem eksponatów, dokumentów historycznych, fotografii, a następnie ich wyeksponowaniem w sali muzealnej zajęli się pracownicy firmy PGE – Danuta Solarz, Ewa Bryg i Wiesław Lelek przy wydatnej pomocy wielu pracowników PGE, jak i innych osób – elektryków, którzy przekazali posiadane przez siebie aparaty elektryczne, fotografie i dokumenty na ekspozycję do utworzonego muzeum energetyki rzeszowskiej.
Do tej pory działania pracowników pozwoliły zgromadzić duży liczebnie zbiór liczników energii – począwszy od liczników Szpotańskiego do współczesnych, zegary sterujące, rejestratory, mierniki napięcia, prądu, mocy w tym oryginalny woltomierz z dawnej elektrowni. Duży zbiór aparatury kontrolno-zabezpieczającej, zwłaszcza cenne zabezpieczenia elektromechaniczne z precyzyjnymi mechanizmami. Część z tych zbiorów jest w dobrym stanie technicznym, ale wiele wymaga napraw, odnowy i stopniowo poddawana jest konserwacji.
Ogólny podział zbiorów muzeum:
- Aparatura zabezpieczająca – automatyka – rejestratory,
- Osprzęt sieci napowietrznych kablowych,
- Łączność i radiotechnika,
- Przyrządy kontrolo-pomiarowe,
- Dodatkowe eksponaty.
Do najciekawszych eksponatów można zaliczyć:
Watomierz ferrodynamiczny prądu trójfazowego o trzech ustrojach pomiarowych platynowych, pochodzący z Elektrowni Miejskiej w Rzeszowie z lat 20. (Wiesław Lelek)
Mikrokomputer Meritum – I, rok produkcji 1985 MERA-ELZAB. (Wiesław Lelek)
„Kabel Potockiego”- fragment kabla niskiego napięcia, pochodzący z lat 20. ubiegłego wieku z terenu posiadłości Hrabiego Potockiego. (Wiesław Lelek)
Licznik energii czynnej, wyprodukowany w 1938 r. przez fabrykę K. Szpotański. (Wiesław Lelek)
Źródła
[1] PGE Obrót: https://pge-obrot.pl/o-spolce/muzeum-energetyki-podkarpackiej, data dostępu (04.06.2022 r.),
[2] opracowania własne (artykuły, zdjęcia) pracownika PGE Obrót - inż. Wiesław Lelek
Muzeum Energetyki Podkarpackiej
województwo Podkarpackie
powiat Rzeszowski
gmina Rzeszów
adres placówki Rzeszów ul. 8 Marca 6
adres strony internetowej https://pge-obrot.pl/o-spolce/muzeum-energetyki-podkarpackiej