Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie szczegółowych zasad stwierdzenia posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci
UZASADNIENIE: Niniejsze rozporządzenie jest wypełnieniem delegacji zawartej w art. 54 ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 1093, z późn. zm.). Eksploatacja urządzeń, instalacji i sieci stosowanych w procesach energetycznych wymaga posiadania odpowiednich kwalifikacji, ze względu na zagrożenie porażeniami prądem, poparzeniami osób, pożarami czy niebezpieczeństwem wybuchu, a także na zakłócenia w ciągłości dostaw paliw i energii do odbiorców, zagrażające zdrowiu, życiu osób oraz znaczne straty materialne. Z tego powodu w ustawie - Prawo energetyczne (art. 54) przewidziano obowiązek posiadania odpowiednich kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją określonych urządzeń, instalacji i sieci energetycznych.
Projektowane rozporządzenie zmienia w ograniczonym zakresie, określone w obecnie obowiązującym rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. poz. 828 i 1184 oraz z 2005 r. poz. 1189), szczegółowe zasady stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją instalacji, urządzeń i sieci, w tym m.in. wykonywania z zachowaniem zasad bezpieczeństwa pracy i wymagań ochrony środowiska czynności w zakresie oględzin oraz oceny stanu technicznego urządzeń, instalacji i sieci (§ 5 ust. 2), w celu stwierdzenia posiadanych kwalifikacji osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci, wprowadzenie obowiązku przedstawienia dokumentów potwierdzających odbycie co najmniej praktycznej nauki zawodu w warsztatach szkolnych, pracowniach szkolnych, placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego lub u pracodawców (§ 6 i 7), dopuszczenie przeprowadzenia egzaminu przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (§ 9 ust. 6), oraz dodatkowo określa warunki i sposoby przechowywania przez komisje kwalifikacyjne dokumentacji z postępowania w sprawie sprawdzania kwalifikacji (§ 12). W projekcie rozporządzenia określono zaktualizowany wykaz urządzeń, instalacji i sieci energetycznych, których eksploatacja wymaga posiadania odpowiednich kwalifikacji. Określono rodzaje instalacji, urządzeń i sieci, przy obsłudze i konserwacji których wymagane są kwalifikacje, a także ogólny zakres wymaganych kwalifikacji oraz tryb ich sprawdzania przez komisje kwalifikacyjne.
W § 4 wskazano, że nie wymaga się sprawdzania kwalifikacji od użytkowników urządzeń przyłączanych do instalacji niskiego napięcia (o napięciu nie wyższym niż 1 kV) gdy moc przyłączanych odbiorników nie przekracza 20 kW, jeżeli w dokumentacji urządzenia określono zasady jego obsługi. Analogiczne zwolnienie ze sprawdzania kwalifikacji od użytkowników dotyczy także urządzeń lub instalacji cieplnych o mocy zainstalowanej nie wyższej niż 50 kW. Powyższego odstąpienia od wymagań dopuszcza się jednak tylko w zakresie użytkowania urządzeń, a nie instalowania czy konserwacji, do czego bezwzględnie potrzebne są określone kwalifikacje. Obecnie jest to granica wystarczająca dla gospodarstw domowych i dla zakładów usługowych. Natomiast konserwacja urządzeń i instalacji wymaga fachowych kwalifikacji.
Sprawdzanie kwalifikacji obejmuje nie tylko pracowników bezpośrednio obsługujących urządzenia, ale także personel nadzoru i kierownictwo techniczne, które organizuje i zleca wykonywanie prac.
Przepisy projektu rozporządzenia szczegółowo wymieniają w § 5 oraz w załączniku nr 1 rodzaje prac, stanowisk oraz urządzeń, instalacji lub sieci, dla których jest wymagane świadectwo kwalifikacyjne do wykonywania czynności związanych z ich eksploatacją.
Ponadto, w § 6 określono zakres wiedzy teoretycznej i praktycznej niezbędnej do wykonywania czynności związanych z eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci, odpowiednio do rodzaju prac, stanowisk oraz instalacji, urządzeń lub sieci.
Przepis § 8 określa skład komisji kwalifikacyjnych oraz wymagania dla przewodniczącego, zastępcy i członków komisji kwalifikacyjnych ze względu na stanowisko pracy, zakres czynności i grupy urządzeń, instalacji i sieci, na których wykonywane są czynności przez osoby, których kwalifikacje sprawdza ta komisja, natomiast tryb przeprowadzania egzaminu przez komisję kwalifikacyjną został określony w § 9 i 10 projektu rozporządzenia.
Przepis § 11 określa wysokość i sposób wnoszenia opłaty za sprawdzenie kwalifikacji. Opłata jest pobierana w wysokości 10 % minimalnego wynagrodzenia za pracę pracowników i jest wnoszona na rachunek bankowy jednostki organizacyjnej przy której została powołana komisja kwalifikacyjna.
W § 12 zostały wymienione warunki i sposób gromadzenia przez komisje kwalifikacyjne dokumentacji z postępowania w sprawie sprawdzania kwalifikacji.
Wzór świadectwa kwalifikacyjnego przedstawia załącznik nr 2 do rozporządzenia. Wprowadzone zostaną różne kolory świadectwa kwalifikacyjnego (żółty sygnałowy, żółty siarkowy oraz pomarańczowy świetlisty) uprawniającego do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowiskach dozoru oraz eksploatacji odpowiednio dla poszczególnych grup 1, 2 i 3.
Projekt rozporządzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Projekt rozporządzenia nie podlega procedurze notyfikacji aktów prawnych, określonej w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039, z późn. zm.).
Projekt rozporządzenia nie wymaga przedstawienia właściwym instytucjom i organom Unii Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, celem uzyskania opinii, dokonania powiadomienia, konsultacji albo uzgodnienia projektu.
Projekt rozporządzenia nie dotyczy majątkowych praw i obowiązków przedsiębiorców lub praw i obowiązków przedsiębiorców wobec organów administracji publicznej i nie wpływa na działalność mikro przedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców.
Projektowane rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia jego ogłoszenia.
Projekt przedmiotowej regulacji, zgodnie z wymogami określonymi w art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 o działalności lobbingowej w procesie stosowania prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248), zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Rządowego Centrum Legislacji, w serwisie Rządowy Proces Legislacyjny.
redakcja TwS
na podstawie informacji Rządowego Centrum Legislacji:
https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12356753